Kaç tip Süper Alaşım vardır? Alaşımlar nasıl sınıflandırılır? Demir-Nikel Esaslı süper alaşımlar nelerdir? Nikel Esaslı Süper Alaşımlar nelerdir? Kobalt Esaslı Süper Alaşımlar Nelerdir? vb. soruların cevabını arıyoruz.
Süper Alaşım Nedir?
Aşınmaya ve 800° C’tan yüksek sıcaklıklarda akmaya karşı yüksek bir direnç gösteren, ateşe dayanıklı karmaşık alaşım.
Süper Alaşımların Genel Mikro Yapı Karakteristikleri
Çökelme sertleştirmesi veya Katı çözelti sertleştirmesi ile stablize hale getirilmiş yüzey merkezli kübik yapıya sahip alaşımlardır. Genellikle ana faz g (östenit) ve içerisinde ikinci bir faz g’ vardır.İkinci faz: Metal karbürler (MC, M23C6,M6C ve M7C3) ve Düzenli FCC yapıdaki Ni3(Al,Ti) şeklindeki çökelti fazlardır. Bu yapılar Fe-Ni ve Ni esaslı süper alaşımlarda görülür. Niobyum ve Tantal ihtiva eden kompozisyonlarda ise mukavemetlendirici faz g’’ (Ni3Nb) dir. Bu faz hacim merkezli tetragonal bir fazdır. Kobalt esaslılarda ise çökelmiş karbürler vasıtasıyla mukavemet artırımı gerçekleştirilir.
Bu fazlarla beraber yapıda istenmeyen fazlarda söz konusudur bunlar;
– Ortorombik δ fazı (Ni3Nb)
– σ fazı
– Löve fazı
– HSP η fazı
– Ayrıca nitrürlerle, borürlerde görülebilir.
Alaşımlar Nasıl Sınıflandırılır ?
ÜÇ TİP SÜPER ALAŞIM VARDIR
1) Nikel Esaslı Süper Alaşımlar
Nikel Esaslı Süper Alaşımlar 3 tiptir.
– Katı çözelti mukavemetlendirmeli (çok az miktarda Al, Nb ve Ti ihtiva eder)
– Çökelme sertleşmesiyle mukavemetlendirmeli ( düşük yüzde de Al, Nb ve Ti)
– Oksit dağılımıyla mukavemetlendirmeli (ODS; oxide-dispersion strengthened, %0,5-1 Y2O3 ) Toz metalurjisi teknikleri ile üretilir.Yaşlandırma ile mukavemetlendirilen (g’ çökelmesiyle ) alaşımda ise katı çözelti alaşımları ve Al ve Ti gibi karbür yapıcılarla mukavemet artışı sağlanır.
2) Demir- Nikel Esaslı Süper alaşımlar
Birkaç tipi geliştirilmiştir. Bunlar genellikle %10’dan az olmamak üzere %18-55 arsında Fe ihtiva ederler. En önemli alaşım olarak A-286 verilebilir (g- g’ mikro yapı) Mikro yapısı östenitik paslanmaz çeliğe benzer.
3)Kobalt Esaslı Alaşımlar
Bu alaşımlar katı çözelti ve karbür çökelmesiyle mukavemet kazanmışlardır. Gama fazı yüksek sıcaklıklarda stabil değildir. Tane sınırı karbürleri tane sınırı kaymasını önler, diğer alaşımlarda olduğu gibi intermetalik fazlar görülmez. Cr7C3 ve M23C6 tipinde karbürler vardır.