İzolatör Ne demek?
Elektrik hatlarında iletkenle direk arasında yalıtımı sağlayan, aynı zamanda iletkeni taşıyan, iletkenin hem toprak hem de diğer iletkenlere karşı izole etmeye yarayan şebeke malzemelerine izolatör denir.
İzolatörler Neden Yapılır?
İzolatörler, elektrik akımına karşı büyük direnç gösteren, sıcak ve soğuk hava şartlarına dayanıklı malzemeler olan porselen ve camdan imal edilir. Bunlara ek olarak, epoksi reçineli ve silikon izolatörler de yapılmakta ama maliyeti diğerlerine göre daha yüksek olduğundan pek kullanılmamaktadır.
Bir İzolatörde olması gereken özellikler
1- Mekanik dayanımı iyi olmalı (iletken ağırlığını ve iletkenlere gelen ek yükleri karşılamalı)
2- Elektriksel dayanımı iyi olmalı (iyi izolasyon sağlamalı)
3- Çevresel kirlenmeler nedeniyle oluşan ve yalıtımı bozan, kir tabakalarının yağmurla kolayca temizlenebilecek bir yapıda olmalıdır.
İzolatörün Kısımları
Gövde : İletkenin ve mesnet demirinin tutturulduğu kısımdır.
Tutturma yuvası: İzolatör demirinin izolatöre tespit edilebilmesi için açılan düz veya vidalı kısımdır.
Siper veya etek (damlalık): İzolatörün elektriksel olarak direncini artırmak için gövdeye eklenmiş bir veya birden fazla olan kanatlardır.
İletken yuvası: İzolatöre bağlanacak olan iletkenlerin kolay yerleştirilmesi için yapılmış yuvalardır.
Tutturma demiri (izolatör demiri): İzolatörü direk veya konsol (travers) üzerine tespit etmeye yarayan demir aksamıdır.
İzolatör Çeşitleri
1)Yapıldıkları malzemeye göre
2)Taşıdığı iletkenin gerilimine göre
3)Kullanma yerlerine göre
4)Yapılış tiplerine göre
Porselen İzolatör
-Isıl ve mekanik dayanımı yüksek
-Yapı maddeleri % 50 kaolin, % 25 feldspat ve % 25 kuvarstır.
-Yüzeyi ince bir sır (porselen) kaplı
- Cam izolatöre göre dielektrik dayanımı daha az (60-70 kV/cm)
Cam İzolatör
-Dielektrik dayanımları 140 kV/cm
-Kırık ve çatlakları kolayca görülür.
-Porselene göre daha az ısınır.
-Üzerinde daha çok pislikler toplandığından, kaçak akımlar meydana gelir.
- Çöl, buzullu bölge, ağır kış ortamlarında ve sisli-tozlu bölgelerde tercih edilir.
İzolatörlerin Montajı
1- İzolatörler, konsollara izolatör demirleri yardımıyla tutturulur.
2- İzolatör demiri, vidalı veya vidasız olarak izolatörle irtibatlandırılır.
3- Vidasız olanlarında dolgu maddesi olarak çimento veya kurşun kullanılır.
İzolatörlerin Korunması
İzolatörler Neden Korunmalıdır?
İletim ve dağıtım hatlarının hava şartları, iletkenlerin kopması, aşırı gerilimden kaynaklanan atlamalar (ark) dolayısıyla izolatörlerin korunması gerekir.
Bunun için:
a) Ark koruma halkaları
b) Ark boynuzları
c) Ark çemberleri
d) Kuşkonmazlar
[…] Gomalak, cila, ahşap koruyucu ve o zamanlar ortaya çıkan elektrik endüstrisinde bir elektrik izolatörü olarak kullanılmış ve halen […]